Om temperaturen te behouden voor het transport of de opslag van temperatuurgevoelige produkten worden twee verschillende manieren van koeltechnieken gebruikt, zijnde een actieve of een passieve koeling. Wanneer we praten over actieve koeling bedoelen we dat een mechanische of elektrische koelmotor gekoelde lucht creëert die geblazen worden in een bepaalde omgeving of kamer, om de temperatuur van de produkten in de kamer te controleren. Het grote voordeel van deze actieve koeling is dat de temperatuur gemakkelijk geregeld kan worden. Stel de koelmotor in op de juiste temperatuur en klaar. Een groot nadeel van actieve koeling, naast de hoge kost en het energieverbruik, is dat de cold chain praktisch nooit volledig gesloten is en verscheidenen punten zullen opvallen in de cold chain waar de temperatuur fluctueert. Wanneer een cold chain enkel opgebouwd is met actieve koelsystemen betekent dit dat elke actor in de cold chain zoals producenten, transportbedrijven, distributiecentra, herverkopers, freight forwarders, zee- en luchtvrachtmaatschappijen, etc.. uitgerust is met actieve koeltechnieken zoals temperatuurgecontroleerde trucks, gekoelde kamers, etc.. Het probleem met actieve koeling is dat het produkt zelf onbeschermd is. Dit betekent dat wanneer het produkt in contact komt met ongewenste omgevingen of temperaturen de temperatuur van het produkt opzienbarend kan fluctueren. Deze fluctuaties worden ook CCP’s genoemd (Critical Control Points) en kunnen verschijnen bij laadprocedures tussen twee gekoelde omgevingen, de tijd die nodig is voor de koelmotor om de nodige temperatuur te produceren, etc.. Dit betekent dat het zeer moeilijk is om de totale cold chain te sluiten wanneer actieve koeling gebruikt wordt. Des te meer actoren in de cold chain die het temperatuurgevoelige produkt behandelen, des te moeilijker het wordt om de cold chain volledig te sluiten.
HCCP’s “Hazardous Critical Control Points” in actieve koeling
Wanneer actieve koeling gebruikt wordt in de totale cold chain, kan u verbaasd zijn over het aantal punten of HCCP’s in de keten waar de temperatuur kan fluctueren en de impact van deze punten. In de voedingsindustrie, waar de normen erg hoog zijn, zijn deze punten bekend als HCCP’s of “Hazardous Critical Control Points” dat betekent dat deze punten waar de temperatuur kan fluctueren met zorg bestudeerd moeten worden. De voedselindustrie benadrukt dat deze HCCP’s in een HACCP plan opgenomen dienen te worden, dit plan vermeldt hoe de HCCP’s gecontroleerd moeten worden en hoe deze voorkomen of opgelost dienen te worden. Ook in de pharma-industrie komen deze HCCP’s voor wanneer actieve koeling gebruikt wordt in de cold chain van pharmaceutische produkten en medicijnen. Zoals eerder vermeld komen deze punten vooral voor bij laadprocedures wanneer de goederen van de ene temperatuurgecontroleerde omgeving naar de andere overgeplaatst worden. Wanneer we de temperatuurschommelingen bij de HCCP’s op een aktief gekoelde cold chain met enkel wegtransport plaatsen, zien we de volgende situatie.
De grafiek hierboven toont een cold chain waarbij alle actoren in de cold chain actieve koeling gebruiken. De temperatuurgrafiek (rode lijn) toont de mogelijke temperatuurfluctuaties die in de HCCP’s verschijnen. De volgende vragen dienen beantwoord te worden:
- Hoeveel aktoren zijn aktief in de cold chain of hoeveel HCCP’s verschijnen in de totale cold chain
- Wat is de impact van deze HCCP’s zijnde: de duur dat elke HCCP actief is en de hoogte van de temperatuurfluctuatie gedurende elke HCCP's
- Hoe zullen al deze HCCP’s de kwaliteit van de goederen beïnvloeden
HCCP’s in luchtvracht en zeetransport
Wanneer temperatuurgecontroleerde goederen verzonden worden met actieve koeling op zee of per luchttransport, zullen de HCCP’s “Hazardous Critical Control Points” waar de temperatuurfluctuaties voorkomen drastisch toenemen. Niet alleen het aantal actoren, die deelnemen aan de cold chain zullen oplopen, maar ook de duur van het transport en de temperatuurfluctuaties. Wanneer goederen wereldwijd verzonden worden via luchtverkeer of zeevracht kunnen extreme hoge temperaturen (Dubai in de zomer) en extreem lage temperaturen (Canada in de winter) gemeten worden. Dat betekent dat de HCCP’s een grote impact zullen hebben op de temperatuurresultaten en de kwaliteit van de goederen. Wanneer we bijvoorbeeld naar luchttransport kijken, vertelt de ervaring ons dat het tarmac een grote HCCP is. Het tarmac is de locatie op het vliegveld waar de goederen geladen worden van het vliegtuig en waar geen bescherming aangeboden is, de goederen staan in de open lucht en ondergaan de invloeden van de lokale weersomstandigheden.
Passieve koeling om de HCCP’s in de actieve koeling van de cold chain tegen te gaan
Actieve koeling, het creëren van een temperatuurgecontroleerde omgeving met een koelmotor is zeer effectief wanneer de produkten zich in een temperatuurgecontroleerde omgeving bevinden voor een lange tijd. Dit is een feit. Wanneer actieve koeling gebruikt wordt in een cold chain, waar de produkten geplaatst worden van de ene temperatuurgecontroleerde omgeving in een andere kan deze overlaadprocedure HCCP’s creëren waar de temperatuur kan fluctueren. Dit verklaart waarom meer en meer bedrijven passieve met actieve koelsystemen combineren om te voorkomen dat de temperatuur kan fluctueren gedurende de HCCP’s.